Dành cho bạn học lần đầu
Để khai thác hiệu quả bài viết này, mình khuyên bạn nên đọc trước các bài viết sau:
- Giới thiệu sổ tay Nhật ngữ: Trình bày cấu trúc, cách dùng, giải thích ký hiệu của sổ tay do mình biên soạn trong quá trình học tiếng Nhật.
- Tổng quan về tiếng Nhật và chiến lược học tối ưu: Giới thiệu về tiếng Nhật và định hướng chiến lược tự học “đắm chìm” cho người mới bắt đầu.
「ゲーマーの一日」
ハイ：リン君、またゲームをしてばかりいるね。宿題はどうするの？
Hải: Linh này, con lại cứ chơi game mãi thôi sao. Bài tập về nhà thì sao?
リン：お母さんは文句を言ってばかりいるから嫌になるよ。
Linh: Mẹ cứ mãi than phiền nên con chán lắm.
ハイ：私が文句を言うのは、あなたが遊んでばかりいるからでしょう！
Hải: Mẹ than phiền là vì con cứ mãi chơi bời thôi!
リン：わかったよ。でも友達はみんなゲームをしてばかりいるんだ。
Linh: Con biết rồi. Nhưng bạn bè con ai cũng cứ chơi game hoài.
ハイ：人のことばかり言わないで、自分のことを考えなさい。勉強してばかりいる子もいるのよ。
Hải: Đừng có nói về người khác, hãy nghĩ về bản thân con đi. Cũng có những đứa cứ mãi học bài đấy.
Cấu trúc ngữ pháp 🔍
- Vて + ばかり(いる): Cứ mãi làm việc gì đó, mãi ở trạng thái nào đó (mang tính chỉ trích, khó chịu)
Cách dùng cơ bản 🗝️
Diễn tả hành động lặp lại có tính chỉ trích
Cấu trúc này được dùng để chỉ trích ai đó cứ mãi làm một việc gì đó mà bỏ bê những việc khác quan trọng hơn. Người nói thường bày tỏ sự bực bội hoặc không hài lòng với hành động được lặp lại. Về lại lời thoại ↑
彼は毎日酒を飲んでばかりいる。
Anh ấy cứ mãi uống rượu ngày qua ngày.
子供たちはテレビを見てばかりいる。
Bọn trẻ cứ xem TV mãi.
最近、雨が降ってばかりいる。
Gần đây cứ mưa mãi .
Lưu ý
- Luôn mang sắc thái tiêu cực, chỉ trích
- Không dùng cho hành động tích cực hay đáng khen ngợi
- Có thể dùng cho hiện tượng tự nhiên với ý nghĩa “cứ mãi xảy ra”
Diễn tả sự phàn nàn liên tục
Khi ai đó liên tục than phiền, phàn nàn về một vấn đề mà không có hành động tích cực nào khác. Thể hiện sự mệt mỏi của người nghe đối với việc phàn nàn liên tục này. Về lại lời thoại ↑
彼女は仕事の文句を 言ってばかりいる。
Cô ấy cứ mãi than phiền về công việc.
父は若い頃のことを 話してばかりいる。
Bố cứ mãi kể về thời trẻ.
隣人は騒音について苦情を 言ってばかりいる。
Hàng xóm cứ phàn nàn mãi về tiếng ồn.
Lưu ý
- Thường dùng với các động từ như 言う、話す、文句を言う
- Thể hiện sự nhàm chán của người nghe
- Có thể mang ý nghĩa “chỉ biết nói suông”
Nhấn mạnh tính tiêu cực của hành động
Dùng để nhấn mạnh rằng một người chỉ làm những việc không có ích hoặc có hại, trong khi bỏ bê trách nhiệm của mình. Thường được dùng trong lời khuyên hoặc lời mắng. Về lại lời thoại ↑
君は文句を 言ってばかりいないで、行動しなさい。
Cậu đừng có mãi than phiền nữa, hãy hành động đi.
彼は借金を してばかりいる。
Anh ta cứ mãi vay nợ.
学生は携帯を いじってばかりいる。
Học sinh cứ nghịch điện thoại mãi.
Lưu ý
- Thường đi kèm với ないで để tạo thành lời khuyên
- Mang tính cảnh báo hoặc phê phán mạnh mẽ
- Có thể dùng để động viên ai đó thay đổi hành vi
Cách dùng nâng cao 🔓
Content in progress
This content creation process may take time, but you can help it along by participating in the Article Contribution Guide
We appreciate your understanding!
Bạn học chú ý 👀
Quan trọng
- てばかりいる thường mang sắc thái phê phán, chỉ trích một hành động được lặp đi lặp lại quá nhiều
- Sử dụng với thể て của động từ, không dùng được với tính từ hay danh từ
- Trong hội thoại, có thể lược bỏ いる thành てばかり mà vẫn giữ nguyên ý nghĩa
- Tránh dùng khi muốn diễn tả một hành động tích cực, vì ngữ pháp này có sẵn sắc thái tiêu cực
Ngữ pháp tương tự
- ているだけ: Chỉ đơn thuần mô tả hành động liên tục, không mang sắc thái phê phán như てばかりいる
- ばかりだ: Dùng với danh từ hoặc động từ nguyên mẫu, thể hiện xu hướng tăng dần, không mang ý nghĩa phê phán
- ては + V: Thể hiện hành động lặp lại nhưng tập trung vào chu kỳ, không nhấn mạnh sự chỉ trích như てばかりいる
Tổng kết và giữ chuỗi 🔥
Nếu bạn đọc được đến đây thì xin chúc mừng, chuỗi số 11 đã thuộc về tay bạn! Bây giờ, hãy cùng mình tóm tắt lại những gì chúng ta đã học được nhé!
Ngữ pháp てばかりいる là một cấu trúc quan trọng trong JLPT N3, giúp chúng ta diễn tả một hành động được lặp đi lặp lại một cách tiêu cực hoặc đáng chỉ trích. Với cấu trúc đơn giản, chúng ta có thể thể hiện sự không hài lòng về việc ai đó “cứ mãi làm gì đó” mà không làm việc khác. Nhưng cần cẩn thận khi sử dụng trong giao tiếp hàng ngày. Nắm vững cách dùng này sẽ giúp bạn diễn tả cảm xúc và ý kiến một cách chính xác hơn trong tiếng Nhật!
Dù sao thì, đừng quên để lại tín hiệu like, share và comment nếu thấy truyện hay nhé bạn!